Wekdienst, 7 september 2025

Utrecht ontwaakt voor het slot van het Festival Oude Muziek Utrecht 2025. Het belooft een prachtige laatste festivaldag te worden vol zon en met de aangename temperatuur van 25 graden Celsius. De perfecte omstandigheden om met een ijsje voor het laatst van de Concert Camper te genieten, die vandaag midden in de stad op de Neude geparkeerd staat.

Terugblik

Het programma van gisteren zat weer boordevol hoogtepunten. Het verstrijken van de dag gebeurde niet onopgemerkt: A Nocte Temporis & zandkunstenares Natalia Moro speelden elk dagdeel van Telemanns Tageszeiten op hun bijpassende moment (ochtend, middag, avond, nacht). Ook zong Philippe Jaroussky prachtige aria’s voor een uitverkochte Hertz en zagen we de enalaatste Early Music Breakfast Show met Jorge Losana.

Slotconcert

Henry Purcells Dido and Aeneas blijft een juweel van het barokke muziektheater. Voor het eerst uitgevoerd rond 1689 vertelt het de tragische geschiedenis van koningin Dido van Carthago, verlaten door de Trojaanse held Aeneas en verteerd door wanhoop. Hoewel de opera kort van duur is, bevat hij een uitzonderlijke emotionele intensiteit: liefde, verraad, verdriet en noodlot samengevoegd in muziek die nog altijd recht naar het hart gaat. Dido’s slotklacht, met zijn onafwendbaar dalende grondbas, is een van de aangrijpendste afscheidsliederen ooit gecomponeerd.

In het slotconcert van het Festival Oude Muziek Utrecht 2025 brengt Le Poème Harmonique vanavond Purcells meesterwerk in een indrukwekkende concertversie. Onder leiding van Vincent Dumestre verenigt het ensemble de grandeur van de Franse tragédie lyrique met de intimiteit van de Engelse masque en onthult zo de rijkdom en de stilistische kruisbestuiving van de opera. Er zijn nog enkele kaarten beschikbaar.

Kunstwerk van de dag

Met het Kunstwerk van de Dag verbinden we dagelijks een kunstwerk aan een van de concertprogramma’s. Soms ligt de link voor de hand, soms is deze verrassend of onverwacht. Met in deze laatste editie een bijzondere schildering waar een heel concert omheen gecreëerd is: Christus met zingende en musicerende engelen (eind 15de eeuw) van de hand van Hans Memling.

De schildering is een groot altaarstuk van drie panelen waarop Christus wordt omringd door zingende en musicerende engelen. Het maakte oorspronkelijk deel uit van een groter altaar voor de abdijkerk van Santa María la Real in Nájera, Spanje, waarvan de rest verloren is gegaan. Het werk is nu te zien in het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten in Antwerpen.

Memling schilderde op deze panelen een sereen visioen van de hemel. Christus zit in het midden, zegenend en vredig. Om Hem heen staan zestien engelen: zes zingen uit een groot koorboek, de anderen bespelen luit, harp, orgel en andere bijzondere instrumenten. Deze zijn zo gedetailleerd geschilderd dat ze vandaag nog worden gebruikt als bron voor muziekhistorisch onderzoek. Hoe klonken deze hemelse klanken? Wat zongen deze engelen?

Vandaag krijgen we een mogelijk antwoord op die vele vragen, wanneer het Tiburtina Ensemble en Oltremontano Antwerpen de muziek van dit schilderij tot leven brengen. Ze zingen en spelen repertoire uit de tijd van Memling, op instrumenten die nauwkeurig zijn nagebouwd naar middeleeuwse voorbeelden – vaak precies zoals ze op Memlings werk zijn afgebeeld. Samen roepen de twee ensembles zo een klankwereld op die past bij de verstilling, devotie en schoonheid van Memlings engelenvisioen.

Het tweedimensionale beeld wordt vanmiddag ruimtelijk, levend en menselijk. Alsof je het schilderij even binnenstapt, en de engelen hun stemmen verheffen – niet alleen voor Christus, maar ook voor ons.

Round up

Na tien dagen vol muziek, verhalen en ontmoetingen sluiten we het Festival Oude Muziek Utrecht 2025 af met een reflectie. Dit jaar stond het thema Museumkunst centraal: erfgoed als lens om naar oude muziek te kijken. Heeft die invalshoek ons blikveld veranderd? Hoorden we andere lagen, zagen we meer verbinding met de kunst van toen én nu?

Tijdens de laatste Early Music Museum Lecture gaan drie vaste bezoekers en kenners in gesprek: Pieter-Jan van Giersbergen (Ambassador of Early Music, Museum Ons’ Lieve Heer op Solder), Rozanne de Bruijne (Museum Catharijneconvent) en socioloog Pauline Meurs. Moderator is Bernini-expert en toezichthouder Pieter-Matthijs Gijsbers.

Verder op het programma vandaag…

… Marin-expert Vittorio Ghielmi met compagnons Christoph Urbanetz en Luca Pianca om 11:00 in Cloud Nine, Hantaï herontdekt Händel in de Hertz, de derde dag van de Oude Muziek Markt, Matteo da Perugia door La Fonte Musica en nog veel meer meer.

Bekijk het festivalschema

Vandaag op EMTV

Op deze laatste dag van het Festival Oude Muziek Utrecht kijk je nog één keer live mee naar een concert op Early Music Television, namelijk dat van Tiburtina Ensemble & Oltremontano Antwerpen om 17:00 uur.

Alle livestreams van de afgelopen tien dagen zijn terug te kijken via EMTV. Bovendien verschijnen er iedere maand nieuwe releases van festivalopnames die niet live uitgezonden zijn.

Vooruitblik...

In deze laatste wekdienst blikken we vast vooruit op dat wat ná deze laatste festivaldag van 2025 komen gaat. Want het einde van het Festival Oude Muziek Utrecht 2025 betekent ook het begin van de Festival Oude Muziek Tournees 2025/2026.

Van oktober tot en met mei aanstaande presenteren we weer vijftien Festival Oude Muziek Tournees door heel Nederland, die de mooiste oude muziek laten klinken op prachtige locaties. Van Willaert tot Bach, van jong talent tot doorgewinterde stermusici, en van Groningen tot Maastricht en weer terug: er is voor ieder wat wils. Festivalfavorieten van de afgelopen tien dagen zoals Céline Scheen, Dionysos Now! en BREZZA keren terug, maar ook onder anderen Maarten Engeltjes en Núria Rial.

Maar… we kijken ook alvast vooruit naar het Festival Oude Muziek 2026, dat volgend jaar plaatsvindt van 28 augustus t/m 6 september. Zet het vast in je agenda! Het thema is Giving Voice. Benieuwd naar wat dat inhoudt? Bekijk vooral onze website voor meer informatie.

Blijf op de hoogte

Dit was de laatste wekdienst van 2025. We bedanken alle trouwe lezers voor hun feedback en enthousiasme!

Op social media verschijnen de komende dagen meer samenvattingen in beeld en geluid van het festival. Bekijk hieronder de kanalen, en tot volgend jaar!

Facebook

Instagram

Tiktok

Youtube