Kunstwerk van de dag
Met het Kunstwerk van de Dag verbinden we dagelijks een kunstwerk aan een van de concertprogramma’s. Soms ligt de link voor de hand, soms is deze verrassend of onverwacht. Met vandaag: Der Chasseur im Walde (1814) van Caspar David Friedrich.
Het schilderij toont een klein figuur: een Franse jager die verloren in een overweldigend, donker woud loopt. Hij lijkt verdwaald, misschien zelfs bedreigd door de onvoorspelbaarheid van de natuur. Het schilderij is typerend voor de romantiek: niet de heldhaftige jager staat centraal, maar juist de ervaring van iemand die wordt geconfronteerd met de mysterieuze en oneindige krachten van de natuur. Het bos is niet alleen decor, maar ook een psychologisch landschap: een plaats van stilte, angst en verwondering.
Deze visie sluit nauw aan bij Robert Schumanns pianocyclus Waldszenen (1848/49). In negen miniaturen verklankt Schumann een tocht door het bos, waarbij elk stuk een andere emotionele kleuring van deze omgeving oproept. Het openingsstuk Eintritt verbeeldt de stap in een nieuwe wereld, precies zoals Friedrichs schilderij de overgang naar het woud toont. Vervolgens horen we in stukken als Jäger auf der Lauer en Jagdlied echo’s van de jacht, die de menselijke aanwezigheid in de natuur markeren.
Net als in het schilderij draait het in Waldszenen niet om een realistische natuurbeschrijving, maar om een innerlijke ervaring. De luisteraar betreedt een landschap dat symbool staat voor introspectie, existentiële onzekerheid en het verlangen naar begrip van iets dat groter is dan het zelf. Beide kunstenaars nodigen ons uit het woud niet alleen als fysieke plaats te zien, maar als spiegel van de ziel.
