Kunstwerk van de dag
Met het Kunstwerk van de Dag verbinden we dagelijks een kunstwerk aan een van de concertprogramma’s. Soms ligt de link voor de hand, soms is deze verrassend of onverwacht. Vandaag werpen we een blik op het surrealistische Le Sommeil (1937) van Salvador Dalí.
Op het schilderij van Dalí zien we een reusachtig, dromend gezicht, zwevend in een leeg landschap, overeind gehouden door een aantal fragiele krukken. Van de rest van het lichaam is weinig meer over. Met dit schilderij geeft Dalí weer hoe de mens zijn bewustzijn in slaap verliest en opgaat in een andere werkelijkheid – het onderbewuste. Alleen dat wat er nog in je hoofd afspeelt, is daar van belang. Slaap is tegelijkertijd een machtige uitweg en zeer fragiel. He tis een toestand waarin we ons blootstellen aan een wereld vol dromen en symboliek.
In de oudheid had die toestand een eigen god: Hypnos, de Griekse personificatie en god van de slaap. Hypnos was vaak gevleugeld en geleidt mensen naar zijn rijk: de duisternis van de nacht. Zijn broer was Thanatos, de dood. Al sinds de Grieken is er dat dubbele gevoel: slaap als verkwikkend, maar ook als een voorproef van de eeuwige rust.
Die gelaagde betekenis staat centraal in het programma Hypnos van La Tempête, dat vandaag in de Jacobikerk klinkt. Het ensemble onder leiding van Simon-Pierre Bestion weeft een reis van gregoriaanse gezangen via renaissancemuziek naar moderne klanken van Arvo Pärt. Muziek waarin de grenzen tussen waken en slapen, leven en dood, langzaam vervagen.
Waar Dalí ons het beeld van de broze slaap toont als iets dat steun nodig heeft om niet in te storten, verklankt La Tempête het vergelijkbare in muziek. De slaap is vandaag echter geen duistere stilte, maar juist een wereld vol vibratie en resonantie.
