Festival Oude Muziek Utrecht 2015: England, my England
Het Festival Oude Muziek Utrecht, het grootste oudemuziekfestival ter wereld, zorgde in 2015 voor een nieuwe recordeditie. Tussen 28 augustus en 6 september bezochten meer dan 64.500 mensen de 225 concerten en evenementen in TivoliVredenburg en de Utrechtse Binnenstad. Over de voorbije zes jaar genomen, steeg het totale aantal betalende en niet betalende bezoekers met meer dan 70%.
NRC Handelsblad noemde de 34e festivaleditie ‘Een van de beste festivals sinds jaren’, Volkskrant schreef ‘Festival Oude Muziek floreert en biedt veel’, Trouw kopte ‘Gejuich en gejoel voor uitvoering Purcell – terecht’ en De Telegraaf schreef: ‘Vox Luminis bracht hart en ziel in vervoering’.
Thema en repertoire
Het 34e festival stond in teken van England, my England. De geliefde Engelse muziek werd nieuwsgierig tegen het licht gehouden met het accent op de renaissance en de vroege barok. Tijdens het festival werden reeksen rond Tudor-polyfonie (Sheppard, Taverner, Tye), Elizabethaanse virginalisten (Bull, Gibbons, Farnaby, Byrd) en zoete consortmuziek (Lawes, Jenkins en Tomkins) gepresenteerd. Henry Purcell speelde ook een belangrijke rol en er werd aandacht besteed aan Handels minder bekende tijdgenoten zoals Bononcini, Avison en Boyce onder het motto ‘Out of Handel’s shadow’.
Artist in residence
Het Frans-Belgische ensemble Vox Luminis van Lionel Meunier was artist in residence. Ze maakten de voorbije jaren een bliksemcarrière en zijn een vaste waarde geworden op het festival. Naast de vier concerten die zij gaven, verzorgden zij ook de muzikale invulling van de Eventalks, die in samenwerking met het Centre for the Humanties (Universiteit Utrecht) en Residenties in Utrecht werden georganiseerd. Door hun 13 optredens in tien dagen was dit een ongekende grote residentie.
Andere festivalgasten waren onder meer Jordi Savall, Christina Plugar en haar L’Arpeggiata, Paul McCreesh en het Gabrieli Consort, Gli Angeli Genève, Cappriccio Stravagante, Dunedin Consort en La Risonanza. Bekijk en luister de avondconcerten terug die opgenomen zijn door AVROTROS NPO Radio 4:
Boughton House
De centrale inspiratiebron voor dit festival – in beeld en klank – was Boughton House, een kasteeldomein ten noordoosten van Londen. Het huis is eigendom van de hertog van Buccleuch en Queensberry, een rechtstreekse afstammeling van de hertogen van Montagu. Boughton House kwam tot klinken op het festival tijdens de concertreeks From the Duke’s library met muziek uit de bibliotheek van het kasteel. De collectie werd voor het overgrote deel in de 18de eeuw samengesteld en biedt inzicht in het privévermaak van de familie Montagu en in de Londense theater- en concertwereld.
Daarnaast was van zaterdag 29 augustus tot en met donderdag 3 september de fototentoonstelling en documentaire ‘Boughton House, een Engels landgoed, zijn bewoners en hun muziek’ in het festivalcentrum TivoliVredenburg te zien.
Eventalks
De Eventalk is afgeleid van de seculiere versie van de traditionele Engelse choral evensong. Tijdens de Eventalk werd prikkelende voordracht door een denker of kunstenaar gecombineerd met prachtig vocale muziek van Vox Luminis. Deze Eventalks zijn door de Concertzender opgenomen en worden onder voorbehoud op een later moment uitgezonden. De afsluiting van deze reeks gebeurde groots, bij wijze van opening van het culturele seizoen: het Utrechtse Uitfeest met een uitvoering van Tallis’ veertigstemmige Spem in Alium.
Beeld en geluid
In de aanloop naar het festival een tweedelige documentaire over het festivalthema uitgezonden op RTV Utrecht, brava en Cultura. Presentator Lex Bohlmeijer nam de kijker mee op een intrigerende reis door het Engeland van de middeleeuwen, renaissance en barok, en brengt dit in verband met het Utrecht van toen en nu. Bekijk de afleveringen online:
Piccola Accademia di Montisi
Extra bijzonder dit festival was de aanwezigheid van de Piccola Accademia di Montisi, de zomercursus klavecimbel uit het Toscaanse Montisi die in enkele jaren is uitgegroeid tot het belangrijkste extracurriculaire onderwijsevenement voor aanstormend klaviertalent. De masterclasses werden gegeven door Pierre Hantaï, Skip Sempé en Bob van Asperen en waren ’s morgens voor publiek bij te wonen.
STIMU-symposium
Het STIMU-symposium ´The past is a foreign country…’ stelde in 2015 de prikkelende vraag wat uitvoerders en onderzoekers van oude muziek kunnen leren van de antropologie en de etnomusicologie. Een internationaal gezelschap aan experts streek neer in Utrecht voor dit symposium. Onder hen Rebekah Ahrendt (Yale University), Anne Smith (Schola Cantorum Basiliensis), Willemien Froneman (University of KwaZulu- Natal) en Drew Edward Davies (Northwestern University). Jonge onderzoekers kregen een forum om hun recente onderzoek te presenteren. Shanti Nachtergaele (Pennsylvania State University) won met haar onderzoek de STIMU-prijs.
Zomerschool
Voor wie meer wilde weten over het hoe en waarom van de muziek tijdens het festival was er elke ochtend om 9.30 uur de Zomerschool. De introducties, toegankelijk voor iedereen, werden in het Nederlands of Engels door experts binnen het werkveld gegeven. Peter Holman, de absolute autoriteit op het vlak van de Engelse muziek, kwam als scholar in residence gaf maar liefst drie lezingen.
Beiaardfestival
Voor de vijfde maal vond het Beiaardfestival Oude Muziek in Utrecht plaats. Elke dag om 16.00 uur (behalve op zaterdag en maandag) vonden er concerten plaats die thematisch aansloten bij het Festivalthema. De Utrechtse stadsbeiaardier Malgosia Fiebig speelde de hoofdrol, maar had ook vooraanstaande internationale collega’s uitgenodigd.
Fringeprogramma
Het Fringeprogramma bood ook dit jaar een podium voor jonge professionals tijdens de ongeveer 60 gratis concerten in de Utrechtse binnenstad, met als hoogtepunt de Fabulous Fringe: dagelijks om 12.30 uur in een Lunchconcert in de Grote Zaal van TivoliVredenburg. Winnaar Fringe publieksprijs: Trio Æro Dynamic