Revival
Festival Oude Muziek – 25 augustus t/m 3 september 2023
Komt u naar het festival, of bent u dit van plan? Lees dan hier meer praktische informatie over kaartverkoop, het festivalcentrum, en bereikbaarheid.
Festival Oude Muziek – 25 augustus t/m 3 september 2023
Komt u naar het festival, of bent u dit van plan? Lees dan hier meer praktische informatie over kaartverkoop, het festivalcentrum, en bereikbaarheid.
OUDE MUZIEK IN EEN NIEUW JASJE
Met het festivalthema Revival zoomen we in op oude muziek als erfgoed én als erfenis van de beweging die vanaf de negentiende eeuw de heropleving van historische repertoires, instrumenten en interpretatie ontketende.
De ambitie om het verleden te her-scheppen is best merkwaardig voor een levende muziekcultuur – al wordt er ook in de architectuur, de literatuur en het theater gretig gerecycled. Het blijkt des mensen te zijn: kijken naar gisteren om vandaag beter te beleven en morgen te sturen.
Het verleden kan mooi zijn, het kan ontsnapping bieden aan de sleur van alledag en het kan ons laten dromen. Het is ook een machtig propagandamiddel om ideologieën te legitimeren, of ze nu nostalgisch of progressief zijn. Daarom kijken we in deze festivaleditie door verschillende lenzen heen: om via het verleden de wereld van vandaag beter te begrijpen.
ARTIST IN RESIDENCE
Simon-Pierre Bestion is een dertiger die weet wat hij wil: graven, vorsen, scheppen, verbinden. Tijdens de festivaleditie 2021 maakte de klavierspecialist en bezieler van La Tempête grote indruk met de uitvoering van Historia der Aufstehung van Heinrich Schütz, waarin een Libanese recitant met Byzantijnse zang de rol van verteller waarnam. Voor velen was dit het hoogtepunt van het festival.
Bestion en La Tempête opereren niet in de marge. Hun oudemuziekpraktijk is even persoonlijk als publiek: een open atelier waarin alle middelen van vandaag in dienst staan van de respectvolle restauratie van het origineel. Zo mag La Tempête de festivalfeeste- lijkheden aanzwengelen tijdens het openingsconcert Bomba Flamenca, met vocale renaissancepolyfonie die wordt ontvouwd vanaf de balkons van TivoliVredenburg. Twee dagen later worden Monteverdi’s Mariavespers gepresenteerd als een bezwerend ritueel. In hun laat- avondconcert Color, ten slotte, bevraagt het ensemble de luisterervaring in het tijdperk van de piepjonge polyfonie.
ARTIST IN RESIDENCE
We zijn in de wolken met Michael Hell: klavecinist, blok- fluitvirtuoos, oudemuziekdocent, muzikaal leider van ĀRT HOUSE 17, en nu dus ook artist in residence! We horen Hell als solist in het klavecimbelrecital L’Entretien des Muses, waarin hij barokke naast neobarokke composities plaatst. Alle wegen leiden naar de Parnassus in dit kunstige muziekscenario, dat zomaar van de karakterstukken van Jean-François Dandrieu naar Erik Satie en Claude Debussy’s Doctor Gradus ad Parnassum zwenkt.
Onze artist in residence staat ook aan het roer van het lustig buiten de lijntjes kleurende collectief ĀRT HOUSE 17, dat in twee voorstellingen op zoek gaat naar oude muziek op onverwachte plaatsen. The Crocodile Bar is een muziektheatervoorstelling over de prille oudemuziek- beweging in Berlijn. En met Strawberry Hill brengen ze, samen met Emma Kirkby, een hommage aan Horace Walpole, een van de frontfiguren van de gothic revival.
DE GEWAPENDE MAN: STEM EN TEGENSTEM
De oorsprong van het volksliedje L’homme armé is niet met zekerheid te achterhalen, maar wellicht verhaalt de tekst over de bewapening voor een nieuwe kruistocht. Het lied duikt voor het eerst op rond de Val van Constantinopel in 1453. Daarna begint het een nieuw leven als een van de meest getoonzette basismelodieën van de renaissance.
Er bleven in totaal zo’n veertig polyfone miszettingen bewaard die L’homme armé op de meest vindingrijke wijzen verwerken. Met onze selectie van negen stuks geven we deze oorwurm alvast vrij spel. Dagelijks om 17.00 uur ontdekt u de knapste notenrecycling. Maak u klaar voor Dufay, Tinctoris, Busnois, Palestrina, Morales, Brumel, Guerrero en Josquin Desprez – tweemaal! – en uitvoerders als The Tallis Scholars, het Huelgas Ensemble en Cantar Lontano. We starten met een lezing en een concert van Ensemble Lucidarium, die alles op zijn kop zetten. Want wat betekenden de kruistochten voor de gewone man die het allemaal moest ondergaan?
THE TALLIS SCHOLARS 50 JAAR
‘De noten moeten doen wat hij wil; andere componisten moeten doen wat de noten willen.’ Kerkhervormer Martin Luther begreep als geen ander de impact van zeggingskracht, transparantie en retoriek, en loofde met deze woorden de meest geroemde onder de Frans- Vlaamse polyfonisten: Josquin Desprez.
Twee jaar terug herdachten we in Utrecht nog Josquins sterfdag. Tijdens dit festival brengen The Tallis Scholars een heildronk uit op de componist... en op hun eigen vijftigste verjaardag. Die vieren ze met een heuse Josquin- marathon. In drie dagen en acht concerten zingen ze alle missen van de man die geen verdere introductie behoeft dan alleen zijn voornaam: zo diep heeft de oudemuziekbeweging hem in het hart gesloten.
Deze zomer golft Josquins magistrale polyfonie in de Domkerk van traditie naar vernieuwing. Schilderen, speuren en vlechten met stemmen, altijd genieten: deze concertreeks is de ideale luistergids om Josquins œuvre te ontdekken.
DE NEOGOTISCHE DROOM VAN UTRECHT
Toen baron Étienne van Zuilen aan de architect Pierre Cuypers vroeg om zijn middeleeuwse familieslot in ere te herstellen, was Kasteel de Haar een complete ruïne. Cuypers, bekend van het Rijksmuseum en het centraal station in Amsterdam, creëerde een neogotisch visioen met een wemeling aan torentjes, tinnen en kantelen. Echter dan echt! Of niet.
Vandaag is Kasteel de Haar een waar bedevaartsoord voor liefhebbers van de neogotiek, die recent weer meer wordt gewaardeerd. Interessant voor ons, want zou je De Haar ook niet kunnen zien als een zinnebeeld voor onze oudemuziekbeweging: opgetrokken op oude fundamenten, met daarboven onze eigen ideeën en esthetische idealen?
Vier neo-avonden in Kasteel de Haar vormen de feestelijke aanloop naar het festival. Tijdens deze soirées krijgt u een intro over revivalkunst, muziek en een rondleiding. We sluiten onze tiendaagse af met een nocturne: tijdens deze slotavond beleven we het kasteel en de tuinen, groots maar ook intiem, en genieten we samen mijmerend van de schoonheid van... revival!
CO-CURATOR
De Kroatische zangeres en musicologe Katarina Livljanić heeft met haar sprankelende geest, scherpe intelligentie en genereuze humor nieuw aanzien gegeven aan de middeleeuwse muziek. Als docente verruilde ze recent de Sorbonne voor de Schola Cantorum in Bazel, het meest gerenommeerde oudemuziekconservatorium van Europa.
Livljanić heeft naast een academische carrière ook een drukke concertpraktijk met haar ensemble Dialogos. Hun producties zien er doorgaans weinig historisch uit. Een bewuste keuze, want hoe ouder het repertoire, hoe minder harde informatie er voorhanden is en hoe meer hedendaagse invulling een voorstelling behoeft, stelt Livljanić.
De muziektraditie en het liturgische theater van haar eigen geboortestreek, de regio rond de Adriatische Zee, zijn een referentiepunt binnen haar artistieke praktijk. In Utrecht vertaalt die interesse zich in de voorstelling Hecuba, waarvoor Livljanić een Kroatische renaissance- opera reconstrueerde. Daarnaast houdt ze vijfmaal salon om het fenomeen revival te duiden.
We helpen u ook online graag zo goed mogelijk en gebruiken daarvoor cookies. Stel ze hieronder in. Lees meer in onze privacyverklaring.
Deze zijn nodig om de website goed te laten functioneren. Zo wordt uw winkelmandje onthouden tijdens de bestelling en kunt u inloggen op de website.
We gebruiken cookies van Google Analytics om de website en bijbehorende anonieme statistieken te analyseren.
Dit zijn cookies die door derde partijen worden geplaatst. Met deze cookies kunnen we video's van YouTube, kaarten van Google Maps en afspeellijsten van Spotify op onze website weergeven. Daarnaast kunnen cookies worden gebruikt voor gepersonaliseerde advertenties.