Festival 2014
Het Festival Oude Muziek – het grootste in zijn soort ter wereld - sloot op 7 september 2014 een zeer succesvolle 33e editie af. Tussen 29 augustus en 7 september bezochten ruim 63.500 liefhebbers en professionals de 250 concerten en evenementen in TivoliVredenburg en de Utrechtse binnenstad. Daarmee groeide Festival opnieuw: in vijf jaar tijd steeg het bezoekersaantal ruim 65%.
Na de ingrijpende verbouwing die zeven jaar duurde keerde het festival bovendien terug naar het oude vertrouwde Vredenburg met haar Grote Zaal. Het nieuwe muziekpaleis met vijf verschillende zalen en bijbehorende foyers was ingericht als Festivalcentrum met Festivalkassa en –cd-winkel.
Tijdens het festival werd er dagelijks een Festivalkrant uitgebracht: het Wiennerisches Diarium. In de aanloop naar en tijdens het festival werd de organisatie wekelijks gefilmd voor een kijkje achter de schermen. Via onderstaande afspeellijst kunt u de reportages terug kijken.
Thema en repertoire
Het festival stond in teken van Habsburg. De onwaarschijnlijk machtige Habsburgers heersten van 1438 tot en met de Eerste Wereldoorlog ononderbroken over grote delen van Europa, met Wenen en Praag als centra van de Habsburgse macht en cultuur. De levendigheid van deze steden en de grandeur van de Habsburgers – geen hertogen, geen koningen maar keizers – lokte een bonte verzameling kunstenaars en musici uit Italië, Duitsland, Frankrijk, Bohemen, Hongarije en zelfs uit het vijandige Turkije.
Vijf sleutelcomponisten structureerden het verhaal van dit festival: met Heinrich Isaac en Philippus de Monte klinken twee erg verschillende renaissance-grootheden uit de 15de en 16de eeuw. Heinrich Ignaz Franz Biber staat voor de typische Oostenrijkse barok, terwijl Johann Joseph Fux en Jan Dismas Zelenka de brug slaan tussen de 17de en de 18de eeuw.
Artist in Residence
Het festival kende twee artists in residence: de Oostenrijkse violist Gunar Letzbor met zijn Ars Antiqua Austria en Václav Luks met zijn jonge Praagse ensemble Collegium 1704. Ars Antiqua Austria liet met vier concerten een bijzondere mix van Oostenrijks, 17de-eeuws barokrepertoire horen. Collegium 1704 liet aan de hand met drie concerten een keur van muziek uit Bohemen horen, waarbij het accent op de vroege 18de eeuw lag.
Extra bijzonder was het conservatoire in residence: The Juilliard School uit New York. Sinds 2009 heeft Juilliard een oudemuziekafdeling die op een inspirerende manier aan de weg timmert. Hun pedagogische aanpak lichtte ze toe tijdens het STIMU-Symposium Curriculum Matters en tijdens een zomerschoollezing. Het studentenorkest Juilliard415 verzorgde twee concerten en ook de docenten kwamen aan bod tijdens een docentenorkest en masterclasses.
Internationaal Van Wassenaer Concours
In 2014 was het festival gastheer van het Internationaal Van Wassenaer Concours. Sinds de eerste editie in 1986 geeft het concours een boost aan de carrière van beginnende oudemuziekensembles. Een internationale vakjury, bestaande uit sopraan Céline Scheen, violist en artist in residence Gunar Letzbor, fortepianiste Petra Somlai, gambist en leider van Armonico Tributo Lorenz Duftschmid, zanger en leider van Vox Luminis Lionel Meunier, Juilliard-docent en cöordinator Benjamin Sosland en voorzitter is Krijn Koetsveld beoordeelde de elf ensembles. Uit deze groep werden vier finalisten geselecteerd, die zich ook tegenover de persjury (Rob Overman van brava nl klassiek, Tim Moen van AVROTROS en Merlijn Kerkhof van het NRC) moesten bewijzen.
Deelnemers halve finale: Les Élemens (CH), L’Ensemble Tarentule (FR), Nevermind (FR), Pallade Musica (CA), The Eliot Quartet (NL), Seldom Sene (NL), Cicerone (DE), Nel Dolce (DE), Ensemble Weimar (IT), Radio Antiqua (NL) en Camerata Bachiensis (DE).
Finalisten: Nevermind (FR), Pallade Musica (CA), Seldom Sene (NL), Camerata Bachiensis (DE).
Winnaars Internationaal Van Wassenaer Concours 2014
1e prijs € 5.000: Seldom Sene
2e prijs € 3.000: Pallade Musica
3e prijs € 1.500: Nevermind
Otto Van Wassenaer publieksprijs € 1.500: Seldom Sene
Persprijs € 500: Seldom Sene
Concert in serie Musica Antica da Camera: Camerata Bachiensis
Concerttour in Seizoen Oude Muziek: Nevermind
STIMU-symposium
Het internationaal STIMU-symposium stond in teken van Curriculum Matters en zette een vergrootglas op het oudemuziekonderwijs. Het driedaags programma is samengesteld door curator Jed Wentz (Conservatorium van Amsterdam) waarin sprekers werden uitgenodigd meer interdisciplinaire leerplannen op te zetten, in de overtuiging dat dit interactie kan initiëren tussen musici en musicologen.
Het Laboratorium
In het Laboratorium wordt nieuw onderzoek in een beschermde omgeving aan de praktijk getoetst. Het meerjarig onderzoeksthema is de relatie tussen muziek, retorica, gestiek en declamatie. Tijdens het festival 2014 stond het melodrama Medea (1775) van de Tsjechische componist Georg Benda centraal. Een team van musici en wetenschappers reconstrueerde de gebaren en muzikale spreekstijl van de Medea ten tijde van de première. De muzikale bijdragen waren in handen van Ensemble Aurora van violist Enrico Gatti.
Kunstkammer
In de vorm van een multimedia-installatie werd de meest spectaculaire kunstcollectie van de Habsburgse Keizers naar Utrecht gebracht. Vanaf zondag 31 augustus kon het publiek dagelijks terecht in Cloud Nine om deze kunstcollectie, die in het bezit is van het Kunsthistorisches Museum in Wenen, in projecties te bewonderen.
Beiaardfestival
Voor de vierde maal vond het Beiaardfestival Oude Muziek in Utrecht plaats. Elke dag om 16.00 uur (behalve op zaterdag en maandag) vonden er concerten plaats die thematisch aansloten bij het Festivalthema. De Utrechtse stadsbeiaardier Malgosia Fiebig speelde de hoofdrol, maar had ook vooraanstaande internationale collega’s uitgenodigd.
Fringeprogramma
Het Fringeprogramma bood ook dit jaar een podium voor jonge professionals tijdens de ongeveer 60 gratis concerten in de Utrechtse binnenstad, met als hoogtepunt de Fabulous Fringe: dagelijks om 12.30 uur in een Lunchconcert in de Grote Zaal van TivoliVredenburg.
De winnaar van de Fringe Publieksprijs is Fons Harmonicus.